niedziela, 12 maja 2013

ROŚLINNE ANTYBIOTYKI CZYLI FITONCYDY



Fitoncydy zwane roślinnymi antybiotykami są to związki chemiczne produkowane przez rośliny wyższe (mszaki, paprotniki i rośliny nasienne), charakteryzujące się działaniem antybakteryjnymi grzybobójczym, a niekiedy także przeciwwirusowym. Posiadają one korzystny wpływ na ludzkie zdrowie a niektóre z nich wykazują właściwości immunostymulacyjne - podnoszą odporność organizmu. 



Substancje lotne wydzielane przez czosnek i cebulę w ciągu kilku minut zabijają bakterie wywołujące gruźlicę, cholerę i czerwonkę.

Istotna właściwością fitoncydów jest zdolność oczyszczania powietrza z bakterii oraz jonizacja powietrza. Dla przykładu w promieniu 3-5 m wokół krzewów jałowców, drzew brzóz czy sosen utrzymuje się strefa wolna od bakterii.



Najwyższa aktywność posiadają młode części roślin, intensywnie fotosyntetyzujące. Niektóre zabiegi pielęgnacyjne, a w szczególności cięcie i strzyżenie, sprzyjają intensyfikacji wydzielania fitoncydów. 

Na przykład: Plantacja jałowca pospolitego o powierzchni 1 ha wydziela w ciągu lata ok 30 kg fitoncydów, co pozwala na oczyszczenie  z drobnoustrojów jednego średniej wielkości miasta. Dla porównania las sosnowy o tej samej powierzchni produkuje ok 5 kg fitoncydów w sezonie a liściasty ok 2 kg.



Pomysłem na poprawę warunków zdrowotnych w miastach jest stworzenie wysp fitoncydowych. Pomysł polega na wprowadzeniu punktowym gatunków emitujących do środowiska pożądane związki. Idealnie gdy  po osiągnięciu dojrzałości korony drzew bądź krzewów były oddalone od siebie  o kilka metrów.

W istniejących terenach zieleni polecana jest metoda tzw. uzupełniająca, polegająca na wprowadzaniu do podszytu uzupełniającej szaty roślinnej.

Rośliny do warstwy podszytu bogate w fitoncydy:

  • jaśminowce Philadalphus
  • porzeczki Ribes
  • bez czarny Sambucus nigra
  • cis pospolity Taxus baccata
  • mikrobiota syberyjska Microbiota decussata
  • sosna kosodrzewina Pinus mugo i jej odmiany 


Spośród krajowych gatunków najwięcej fitoncydów wydzielają:

  • sosna pospolita Pinus sylvestris
  • jałowiec pospolity Juniperus communis
  • brzoza brodawkowata Betula pendula
  • świerk pospolity Picea abies
  • żywotnik zachodni Thuja occidentalis
  • buk pospolity Fagus sylvatica
  • czeremcha pospolita Prunus padus
  • jarząb pospolity Sorbus aucuparia
  • róża dzika Rosa canina
  • porzeczka czarna Ribes nigrum


 tekst źródło:'Zieleń to Życie' 01/2013; Autor artykułu Grzegorz Falkowski










Brak komentarzy:

Prześlij komentarz